هشتصد پرسش و پاسخ اپراتوری پست های فوق توزیع و انتقال ( فصل پنجم: سیستم مدیریت کیفیت)
هشتصد پرسش و پاسخ اپراتوری پست های فوق توزیع و انتقال ( فصل پنجم: سیستم مدیریت کیفیت)


536ـ منظور از سیستم مدیریت کیفیت را بیان کنید.
نظام مدیریت کیفیت، مجموعهای از برنامهها و روشهای انجام کار است که با توجه به خواستههای استاندارد ISO 9000 تدوين شده و به روي كاغذ آمده است.
537ـ استاندارد ISO 9001 را به اختصار توضيح دهيد؟
استاندارد ISO 9001 که در حوزه دیسپاچینگ و بهرهبرداری نیز پیادهسازی شده است، نیازمندیهای یک سیستم مدیریت کیفیت را برای سازمانهایی که میخواهند توانمندی خود را در فراهم ساختن محصولات یا ارائه خدمات منطبق بر نیازهای مشتری و کاربرد نیازمندیهای قانونی به اثبات برسانند، مشخص میکند. سازمانهایی که الزامات و خواستههای این استاندارد را برآورد کنند و توانایی آنان را در این امر به تأیید یکی از مراجع رسمی تأیید صلاحیت برسد، گواهینامة ایزو 9001 دریافت میکنند.
538ـ استانداردهای سری ISO 9000 توسط چه سازماني تدوين شده است؟
این استانداردها توسط سازمان بینالملی استاندارد (ISO) که مقر آن در کشور سوئیس است تدوین شده است. کشور ما نیز مانند بیشتر کشورهای جهان در این سازمان عضویت دارد. این سازمان وظیفه تدوین استانداردهای بینالمللی را از طریق کمیتههای فنی خود بر عهده دارد. استاندارد بینالمللی توسط کمیته فنی 176(ISO/TC 176) یعنی کمیتة مدیریت کیفیت و تضمین کیفیت تهیه و تدوین شده است.
539ـ سيستم تضمين كيفيت در حوزة ديسپاچينگ و بهره برداري بر مبناي چه استانداردي طراحي و تدوين شده است؟
سیستم تضمین کیفیت در حوزة دسپاچینگ و بهرهبرداری بر مبنای استاندارد ISO 9001:2000 طراحی و تدوین شده است. لازم به ذکر است که استانداردهای ISO توسط سازمان بینالمللی استاندارد، تقریباً هر 5 سال یکبار بازنگری شده و در صورت لزوم تغییر داده میشوند. ویرایش 1994 منسوخ شده و به جای آن ویرایش سال 2000 جایگزین گردیدها ست.
540ـ اهداف يك شركت جهت دريافت گواهينامه ISO 9000 چيست؟
افزایش رضایت مشتریان، ایجاد بهبود مستمر در انجام فعالیتها و فرآیندها، افزایش توان رقابت، ارتقای کیفیت، مستند شدن فعالیتهای مؤثر بر کیفیت و شفافسازی انجام آنها، از اهداف یک شرکت جهت دریافت گواهینامه ISO 9000 میباشد.
541ـ مستندات كيفيت چيست؟
دستورالعمل و روشهای اجرایی در مورد برنامهها و اقداماتی که برای رسیدن به اهداف شرکت مکتوب میگردند، اصطلاحاً «مستندات کیفیت» نامیده میشوند.
542ـ مميزي كيفيت را تعريف كنيد.
مميزي كيفيت، يعني بازرسي از نحوة انجام فعاليتها و بررسی میزان انطباق آنها با آنچه که از طرف شرکت بیان شده است و نیز کنترل رعایت شدن الزامات استاندارد.
543ـ مهمترين اهداف حوزة ديسپاچينگ و بهره برداري را در خط مشي كيفيت بيان كنيد.
مهمترین اهداف حوزة دیسپاچینگ و بهرهبرداری، بهبود بهرهبرداری از شبکههای انتقال و فوق توزیع، رسیدگی سریع به اتفاقات این شبکه و بهینهسازی شبکه و نیز هماهنگی با دیسپاچینگ ملی و جلب رضایت شرکتهای توزیع نیرو و مشترکین با مصارف سنگین میباشد.
544ـ فرآيند چيست و در استاندارد ISO 9001 فرآيندگرايي به چه معناست؟
هر فعالیت یا مجموعهای از فعالیتها که با صرف منابعی (از قبیل نیروی انسانی، تجهیزات، مواد اولیه و ...) ورودیها را به خروجیها تبدیل کند یک فرآیند به شمار میرود. عملکرد اثربخش سازمانها در گرو این است که فرآیندهای متعدد مرتبط و مؤثر بر هم را شناسایی و اداره کنند. در اغلب موارد خروجی یک فرآیند، بطور مستقیم ورودی به فرآیند بعدی را تشکیل میدهد. تعریف و اعمال مدیریت سیستماتیک بر فرآیندهای جاری در داخل یک سازمان و بویژه عملکرد متقابل این فرآیندها را فرآیندگرایی مینامند.
545ـ در سيستم مديريت كيفيت معاونت توليد و انتقال نيرو، منظور از حوزه ديسپاچينگ و بهره برداري چيست؟
گواهینامه ایزو 9001 در حوزة دیسپاچینگ و بهرهبرداری شامل مجموعه فعالیتها در واحدهای زیر است: امور بهرهبرداری، دفتر فنی نظارت بر شبکه، مدیریت دیسپاچینگ منطقهای، امور دیسپاچینگ فوق توزیع، امور تدارکات و امور اداری (واحد آموزش).
546ـ اهداف كيفي (Quality objectives) چيست؟
بر اساس استاندارد جدید ISO 9001:2000 سازمانها باید هدف یا اهدافی مرتبط با کیفیت در زمینه کاری خود تعریف کرده و دستیابی به آنها را مورد توجه و دستور کار خود قرار دهند. این اهداف باید متناسب با خط مشی کیفیت سازمان بوده و قابلیت اندازهگیری را نیز داشته باشند.
547ـ در حوزة ديسپاچينگ و بهره برداري محصول چيست؟
مهمترین حصول در این حوزه انرژی الکتریکی است که در خروجی پستهای فوق توزیع تحویل شرکتهای توزیع نیرو میشود. لازم به ذکر است که در مواردی مانند مشترکین فوق سنگین انرژی با ولتاژ KV63 تحویل مشتری میشود.
548ـ مهم ترين مشخصه كيفي محصول در حوزة ديسپاچينگ و بهرهبرداري چيست؟
مهمترین و اصلیترین مشخصه کیفی محصول این حوزه، ولتاژ انرژی الکتریکی است که باید در حدود قابل قبول و تعریف شده قرار داشته باشد.
549ـ منظور از كنترل وسايل اندازه گيري و نظارت بر فرآيند در استاندارد ISO 9001:2000 چيست؟
بر اساس استاندارد، هر سازمان بايستي نوع نظارت و اندازه گيريهاي لازم الاجرا و وسايل مورد نياز براي اين اندازهگيريها جهت اثبات انطباق محصول با نيازمنديهاي مشخص شده را تعيين كند. اين امر از جمله شامل كاليبراسيون وسايل اندازهگيري پارامترهاي مؤثر بر كيفيت، بطور سيستماتيك و برنامهريزي شده ميباشد.
550ـ منظور از رضايت مشتري در استاندارد ايزو 9001 چيست؟
مشتريان هر سازمان كساني هستند كه محصول يا خدمتي را از سازمان دريافت ميكنند و به عنوان يكي از شاخصهاي ارزيابي عملكرد سيستم مديريت كيفيت، سازمان بايد اطلاعات مرتبط با نظر و ديدگاه مشتري را در مورد اينكه آيا انتظارات وي توسط سازمان برآورده شده است يا نه، تحت بررسي، نظارت و كنترل قرار دهد.
551ـ اعتبار گواهينامه هاي ايزو 9001 چه مدت است؟
اين گواهينامه ها به مدت 3 سال از تاريخ صدور داراي اعتبار هستند و در طي اين مدت، سازمان دريافت كنندة گواهينامه چند بار (معمولاً سالي يكبار) توسط مؤسسه صادر كنندة گواهينامه تحت مميزي مراقبتي قرار ميگيرد تا از برقراري سيستم مديريت كيفيت و برآورد شدن خواستههاي استاندارد، اطمينان حاصل شود.
552ـ ارزيابي سالانه وزارت نيرو از عملكرد شركت هاي برق منطقه اي بر اساس چه مدلي صورت مي گيرد؟
اين ارزيابي بر اساس مدل تعالي سازماني E.F.Q.M توسط بنياد اروپايي مديريت كيفيت (European Foundation for Quality Management) تدوين شده است صورت ميگيرد. اين مدل توسط مؤسسه استاندارد و تحقيقات صنعتي ايران به عنوان مدل و الگوي مورد استفاده براي جايزه ملي كيفيت نيز برگزيده شده است.
553ـ چارچوب مدل E.F.Q.M چيست؟
اين مدل داراي دو بخش كلي توانمندسازها (Enablers) و نتايج (Results) است كه هر كدام نيمي از امتياز مدل را به خود اختصاص دادهاند. مدل E.F.Q.M داراي 9 محور به شرح زير است:
1ـ رهبري، 2ـ خط مشي و راهبرد، 3ـ كاركنان، 4ـ منابع و تأمين كنندگان، 5ـ فرآيندها، 6ـ نتايج مشتريان، 7ـ نتايج كاركنان، 8ـ نتايج جامعه، 9ـ نتايج كليدي عملكرد،
پنج محور اول به عنوان توانمندساز و 4 محور بعدي به عنوان نتايج مطرح هستند.
554ـ جایزه ملی کیفیت ایران چند سطح دارد؟
جايزه ملي كيفيت هر سال در روز 18 آبان ماه كه روز ملي كيفيت نام گذاري شده اعطا ميشود و داراي 5 سطح است كه به ترتيب اهميت عبارتند از: 1ـ تنديس زرين، 2ـ تنديس سيمين، 3ـ تنديس بلورين، 4ـ تقديرنامه، 5ـ گواهي نامه.
555ـ در مدل E.F.Q.M اظهارنامه چيست؟
اظهارنامه يك سند و جزوه است كه توسط خود سازمان تدوين ميشود و ضمن ارائه تصوير كلي سازمان، به شريح وضعيت سازمان در ارتباط با يكايك محورهاي مدل E.F.Q.M و معيارهاي آن ميپردازد. براي انجام فرآيند ارزيابي يا دريافت جايزه، اظهارنامه توسط مراجع ذيصلاح مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته و در صورت لزوم از سازمان نيز بازديد به عمل ميآيد (Site Visit).
اظهارنامه ضمن معرفي دستاوردها و برنامههاي آينده سازمان و ارائه نمونههاي اجرايي خوب در سازمان به ارزياب اين امكان را ميدهد تا به نقاط قوت و نيز زمينههاي بهبود در سازمان آشنايي بيشتري پيدا كند.
556ـ چرخة P.D.C.A و بهبود مستمر را توضيح دهيد.
عبارت PDCA از حروف اول كلمات PLAN و DO و CHECK و ACTION گرفته شده است و شامل يك چرخة 4 مرحلهاي به صورت زير است:
PLAN يا طرح به معني تجزيه و تحليل و بررسي وضع موجود براي شناسايي زمينههاي بهبود و تعيين اهداف قابل دسترسي و يافتن راههاي مناسب ميباشد.
DO اجرای طرحها و برنامهها و راهحلهای انتخاب شده در مرحله قبل میباشد.
CHECK بررسی و ارزیابی نتایج حاصل از اجرای برنامهها و راهحلها و تعیین اینکه آیا به اهداف موردنظر دست یافتهایم یا خیر میباشد.
ACTION انجام تغییرات در صورت لزوم در برنامههای اولیه و طرحها و اجرای آنها میباشد.
در این روش، بهبود در سازمان یک فرآیند مستمر است و به همین دلیل در انتهای یک سیکل از بهبود فعالیتهای انجام شده بررسی، ارزیابی مجدد میشوند و بهبود مستمر در تمامی سطوح سازمان به عنوان یک هدف دائمی مدنظر است.
557ـ در سيستم هاي مديريت كيفيت چند نوع مميزي وجود دارد؟
در این سیستمها 3 نوع ممیزی وجود دارد:
1ـ ممیزی شخص اول: این نوع ممیزی که ممیزی داخلی نیز گفته میشود توسط خود سازمان و یا از طرف سازمان انجام میشود و هدف از انجام آن بررسی وضعیت و شناسایی میزان انطباق سیستم مدیریت کیفیت با الزامات و خواستههای استاندارد است. در سیستم کیفیت حوزه دیسپاچینگ و بهرهبرداری هر سال 2 بار ممیزی داخلی برگزار میشود.
2ـ ممیزی شخص دوم: این ممیزی توسط مشتریان سازمان یا از طرف مشتریان سازمان برگزار میشود و هدف از آن بررسی وضعیت سازمان یا شرکتی است که از آن خدمات یا محصولاتی دریافت میشود. به عنوان مثال برق تهران میتواند وضعیت و عملکرد پیمانکار تعمیراتی خود را مورد ارزیابی و ممیزی قرار دهد.
3ـ ممیزی شخص سوم یا ممیزی خارجی: این نوع ممیزی توسط سازمانهای مستقل صورت میگیرد که خدمات ممیزی و صدور گواهینامه یا ثبت انطباق با الزامات استانداردهایی مانند استاندارد ISO 9001 را بر عهده دارند.
558ـ مميزي مراقبتي چيست؟
پس از دریافت گواهینامه استاندارد ISO 9001 یا استاندادرهای دیگر، سازمان در مقاطع زمانی معین (معمولاً یک ساله) در طول دورة اعتبار گواهینامه توسط مؤسسه صادر کنندة گواهینامه تحت ممیزی مراقبتی قرار میگیرد تا از استقرار سیستم کیفیت و انطباق وضعیت با خواستهها و الزمات استاندارد اطمینان حاصل شود و در صورتی که مغایرت جدی وجود داشته باشد گواهینامه صارد شده، باطل میگردد.